Chemizm życia: Skład chemiczny organizmów

Skład chemiczny organizmów

 Skład chemiczny organizmów

Wymagania maturalne matura 2023/2024

Źródło:

https://www.gov.pl/web/edukacja-i-nauka/wymagania-egzaminacyjne-obowiazujace-na-egzaminie-maturalnym-w-roku-2023-i-2024

1) przedstawia znaczenie biologiczne makroelementów, w tym pierwiastków biogennych;

2) przedstawia znaczenie biologiczne wybranych mikroelementów (Fe, I);

Wśród makroelementów można wyróżnić 6 pierwiastków biogennych. Są to:

C - węgiel

H - wodór

O - tlen

S - siarka

N - azot

P - fosfor

Pierwiastki biogenne są najważniejszymi składnikami związków budujących wszystkie organizmy.

Pierwiastki i ich funkcje w organizmie

Ca - wapń - składnik szkieletu

Przykładowe zadania maturalne:

źródło: Informator o egzaminie maturalnym z biologii od roku szkolnego 2022/2023 CKE

Zadanie 1. (0–4) 

U ssaków przeciwciała produkowane przez matkę mogą zostać przekazane potomstwu nie tylko w czasie życia płodowego, lecz także po urodzeniu. Zawarte w mleku matki przeciwciała klasy IgG mogą przedostać się przez nabłonek jelita do krwiobiegu niemowlęcia, ale przeciwciała klasy IgA są wchłaniane do enterocytów tylko w niewielkim stopniu, gdzie są następnie trawione. Selektywny transport przeciwciał umożliwia białko FcRn, składające się z dwóch niekowalencyjnie związanych łańcuchów: ciężkiego H oraz lekkiego L. Przechodzi ono modyfikacje potranslacyjne – do co najmniej jednego aminokwasu są dołączane reszty cukrowe. Białko FcRn pełni funkcję receptora na powierzchni błony enterocytu, a jego powinowactwo do przeciwciał jest zależne od pH środowiska. U młodych ssaków treść dwunastnicy i jelita czczego ma kwaśny odczyn, a więc niższy niż fizjologiczne pH krwi. Transport przeciwciał zilustrowano na poniższym schemacie. 

Poprawna odpowiedź:

E

Źródło: Matura z biologii na poziomie rozszerzonym czerwiec 2022 CKE

Zadanie 1.2. (0–1) 

Uzupełnij poniższe zdania dotyczące znaczenia żelaza w organizmie człowieka tak, aby zawierały informacje prawdziwe. W każdym nawiasie podkreśl właściwe określenie. 

Żelazo to istotny (mikroelement / makroelement) w organizmie człowieka, który wchodzi m.in. w skład (tyroksyny / hemoglobiny). Niedobór żelaza jest jedną z przyczyn (anemii / niedoczynności tarczycy).

Zadanie 1.3. (0–1) 

Które spośród podanych produktów spożywczych są bogatym źródłem żelaza w diecie człowieka? Zaznacz dwie odpowiedzi spośród podanych. 

A. mięso B. olej słonecznikowy C. wątroba drobiowa D. mleko E. owoce 

Rozwiązania

1.2. Żelazo to istotny (mikroelement / makroelement) w organizmie człowieka, który wchodzi m.in. w skład (tyroksyny / hemoglobiny). Niedobór żelaza jest jedną z przyczyn (anemii / niedoczynności tarczycy).

1.3 A - mięso, C - wątroba drobiowa

//artykuł do poprawy/uzupełnienia